ÖZET

Amaç:

Yumuşak kontakt lenslerin (YKL) kornea ve ön kamaradaki uzun dönem etkilerinin topografi cihazı ile değerlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem:

Yirmi iki hastanın 39 gözü çalışmaya prospektif olarak dahil edildi. Kornea ve ön kamaradaki muhtemel değişimler, başlangıç değerlendirme ve 12 ay süreyle günlük YKL kullanımı (Air Optix Aqua, Air Optix Aqua for Astigmatism, Acuvue Oasys and Acuvue Oasys for Astigmatism) sonrasında Pentacam (Oculus, Germany) ile değerlendirildi.

Bulgular:

Torik lens kullanıcılarında, kontakt lens ile elde edilen en iyi düzeltilmiş görme keskinliği gözlükle elde edilen en iyi düzeltilmiş görme keskinliğine göre istatistiksel olarak anlamlı oranda daha yüksekti (0,98±0,34 vs 0,94±0,72, p=0,004). Uzun dönemde aylık YKL’nin günlük kullanımı sonrasında kornea (horizontal ve vertikal keratometri, korneal hacim, ön ve arka yüz korneal astigmatizma, korneal apeks ve en ince korneal kalınlık) ve ön kamara (derinliği, hacmi, açısı) parametrelerinde istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik izlenmedi.

Sonuç:

Bu çalışmanın sonuçları, günümüz yüksek oksijen geçirgen ve daha düşük modülüslü silikon hidrojel (SiH) kontakt lenslerinin uzun dönem kullanımının kornea ve ön kamara morfolojisini ve hacimsel parametrelerini etkilemediğini göstermektedir. Torik SiH kontakt lensler ile vizüel performansta gözlük camlarına göre daha başarılı sonuçlar alınabilmektedir.

Giriş

Yumuşak kontak lensler (YKL), kırma kusurlarını düzeltmede günümüzde en popüler yöntemlerinden biridir. Kontak lens teknolojisindeki ilerlemeler ile lenslerin kullanımı daha rahat ve güvenli hale geldi; ancak, YKL’ler halen kornea morfolojisinin modifikasyonu ile ilişkili riskler taşımaktadır. YKL tasarımındaki ana hedef, kornea ile birlikte diğer göz yüzeyi çevresiyle (gözyaşı, konjonktiva, göz kapakları, vs.) uyumlu bir kontakt lens geliştirmektir. YKL’nin yapısal özellikleri (kenar tasarımı, çap, sertlik) kornea ve konjonktiva epitelinde irritasyonu arttırmamalı ve maksimum göz yaşı hareketine izin vermelidir.¹

Kontak lens teknolojisindeki gelişmelere rağmen, kornea metabolizmasındaki değişiklikler ve kontak lens kullanımı ile ilişkili mekanik kuvvetler korneanın ön yüzey şeklini etkileyebilir ve kornea merkezinde dikleşme veya düzleşme, radyal simetri kaybı ve astigmatizma değişiklikleri veya optik yüksek sıralı aberasyonlara neden olabilir.^2,3,4,5,6 Silikon hidrojel (SiH) lenslerdeki önemli gelişmeler, bu lensleri ilk kez kontakt lens kullanacak kişiler için ilk tercih haline getirmiştir.⁷ SiH lensler korneada hipoksiye neden olmaz.⁸ Ancak, yüksek oksijen iletim düzeylerine rağmen, merkezi kornea kalınlığının artmasına ve merkezi kornea epitelinin önemli ölçüde incelmesine neden olan YKL’ye bağlı merkezi ve periferik kornea ödemi bildirilmiştir.^9,10

Hem korneanın ön yüzeyi hem de kornea kalınlığı, özellikle refraktif cerrahi gibi bir cerrahi girişim öncesinde dikkate alınması gereken kritik değişkenlerdir. Ayrıca, kornea arka yüzeyindeki değişiklikler kornea patolojilerinin izlenmesinde ve korneanın ektatik hastalıklarının erken tanısında yararlıdır.¹¹ Bu nedenle, keratorefraktif cerrahiye aday kontak lens kullanan hastalarda ön ve arka korneadaki değişikliklerin izlenmesi önemlidir.

Bu çalışmanın amacı kornea ve ön kamara parametrelerinde 12 ay süre ile YKL kullanımı sonrası meydana gelen değişiklikleri değerlendirmekti.

Gereç ve Yöntem

Bu prospektif çalışmaya Ocak 2014-Ocak 2016 tarihleri arasında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kontak Lens Birimi’ne başvuran 22 hastanın 30 gözü dahil edildi. Bilinen oküler ve/veya sistemik hastalık öyküsü olan, daha önce oküler cerrahi geçiren, kontak lens, oküler veya sistemik ilaç kullanan ve 3,5 diyoptriden yüksek silindirik ve/veya 6 diyoptri sferik refraktif kusuru olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Tüm hastalara tam oftalmolojik değerlendirme yapılarak Snellen düzeltilmiş en iyi görme keskinliği (DEİGK) 20/25 veya daha yüksek olduğundan, ön ve arka segment biyomikroskobik incelemesinin normal olduğundan ve gözyaşı filmi fonksiyonlarının normal (Schirmer testi >15 mm/5 dakika ve gözyaşı kırılma zamanının 10 saniye ve üzerinde olduğundan emin olundu. Tüm hastalardan bilgilendirilmiş onam alındı ve çalışma Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Araştırma Hastanesi Etik Kurul’u onayı alınarak gerçekleştirildi.

Kontakt lens takılmadan önce Pentacam (Oculus, Almanya) ile elde edilen refraktif ve topometrik haritalar; kornea ön ve arka aksiyal eğrilik, kornea hacmi, merkezi kornea kalınlığı, en ince noktada kornea kalınlığı, ön kamara derinliği, ön kamara açısı ve ön kamara hacminin değerlendirilmesinde kullanıldı. Tüm ölçümler, diurnal varyasyon göz önünde bulundurularak, saat 10:00 ile 12:00 arasında tek bir hekim (C.C.) tarafından yapıldı. Pentacam’ın “kalite şartnamesi” ile uyumlu olan sadece güvenilir görüntüler analize dahil edildi.

Pentacam ölçümleri tamamlandıktan sonra, her hastaya manifest refraksiyonuna göre uygun bir Lotrafilcon B (Air Optix Aqua, Air Optix Aqua for Astigmatism, CIBA Vision, Duluth, ABD) veya Senofilcon A (Acuvue Oasys, Acuvue Oasys for Astigmatism, Johnson & Johnson, Jacksonville, ABD) YKL takıldı. Hastalardan, 12 ay sonra yapılacak son izleme kadar, bu kontak lensleri günlük kullanımda takmaları istendi. Son izlemde kornea ve ön kamara, lensle ilişkili mekanik değişikliklerden kaçınmak amacıyla kontak lensler çıkarıldıktan en az 1 saat sonra Pentacam (Oculus, Almanya) ile yeniden değerlendirildi. Kontak lenslerini düzenli günlük kullanan hastalardan (>4 gün/hafta) elde edilen veriler son analize dahil edildi.

İstatistiksel Analiz

İstatistiksel analizlerde SPSS yazılımı (sürüm 13.0, SPSS, Inc. Chicago, IL, ABD) kullanıldı. Görme keskinliği, keratometri, kornea hacmi, merkezi kornea kalınlığı, en ince kornea kalınlığı, ön kamara derinliği, ön kamara açısı ve ön kamara haciminin zaman içindeki değişimleri Student t-testi kullanılarak karşılaştırıldı. İstatistiksel açıdan p-değerinin 0,05’ten küçük olması anlamlı kabul edildi.

Bulgular

Çalışmaya başlangıçta 22 hastanın 30 gözü dahil edildi, ancak 2 hasta YKL’lerini düzenli kullanmadıkları için çalışmadan çıkartıldı. Bu nedenle çalışma, 20 hastanın (12 kadın, 8 erkek) toplam 37 gözünden elde edilen veriler ile tamamlandı. Ortalama yaş 20,52±3,18 (15-28 yıl) idi. On dokuz göze sferik yumuşak lens ve 18 göze torik yumuşak lens takıldı.

Sferik lens verilen hastaların DEİGK, ilk muayanede ve son muayenede 20/20 idi. Torik lens kullanan hastalarda ortalama DEİGK değerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış (0,94±0,72 karşın 0,98±0,34, p=0,004) olduğu görüldü (Tablo 1). Toplam grupta görülen anlamlı sonuç torik gruptan kaynaklanıyor gibi görünmektedir.

Pentacam ile değerlendirilen kornea (keratometri, kornea hacmi, ön ve arka astigmatizma, kornea apeksi ve en ince nokta korneal pakimetri) ve ön kamara parametreleri (ön kamara derinliği, ön kamara hacmi ve kamara açısı) sırasıyle Tablo 2 ve 3’te özetlenmiştir. Bu parametrelerden hiçbirinde uzun süreli kontak lens kullanımından sonra istatistiksel anlamlı bir değişiklik izlenmedi.

Tartışma

Kontak lensler, daha geniş görme alanı, daha iyi optik kalite ve kozmetik özellikleri gibi avantajlarından dolayı refraksiyon kusurlarını düzeltmede popüler araçlardır. Ancak halen; normal kornea fizyolojisi ve eğriliği ile etkileşmesinden kaynaklanan dezavantajları vardır.¹¹ Bu çalışmanın amacı uzun süreli YKL kullanılması ile kornea ve ön kamara parametrelerinde meydana gelen değişiklikleri Pentacam ile değerlendirmekti. Bildiğimiz kadarıyla, çalışmamız uzun süre YKL kullanımına bağlı olarak kornea (keratometri, kornea hacmi, merkezi korneal kalınlığı, en ince kornea kalınlığı) ve ön kamara (ön kamara derinliği, açısı ve hacmi) parametrelerinde meydana gelen değişikliklerin Pentacam ile değerlendirildiği ilk prospektif çalışmadır. Daha önce yapılan çalışmalarda Pentacam ile yapılan ölçümlerin son derece güvenilir ve tekrarlanabilir olduğu gösterilmiştir.^12,13

YKL reçete ederken hedeflenen düzeltilmiş en yüksek görme keskinliği değeri 20/20 idi. Bu nedenle, bazı hastalar YKL kullanmaya başladıktan sonra daha iyi görme keskinliğine ulaşmış olabilir. Sferik lens kullanan hastaların görme keskinliğinde anlamlı bir fark görülmese de, daha detaylı bir görme keskinliği çalışması ile sferik grupta anlamlı sonuca ulaşılabilir. Torik lens kullananlarda görmenin gözlük kullanımına kıyasla daha iyi olduğu bulundu. Bu sonuç, düşük ve orta derece astigmatlı gözlerde torik YKL’ler ile görme kalitesi ve keskinliğinin daha iyi olduğunu gösteren önceki çalışmaların sonuçlarıyla uyumludur.^14,15 İyi bir YKL-kornea adaptasyon sürecinde, kontak lenslerin mekanik özellikleri ve torik tasarımları sayesinde torik YKL lerin gözlüklere göre daha düşük aberasyona neden olduğunu düşünüyoruz.

Başka çalışmalarda, kornea şekli ve kalınlığı ile kontak lens kullanımı arasındaki ilişki araştırılmıştır. Ancak, bu çalışmaların çoğunda takip süresi çok kısadır. Liu ve Pflugfelder¹⁶ tarafından uzun süreli kontak lens kullananlar ve sağlıklı kontroller ile yapılan çalışmada kornea kalınlığı ve topografisi değerlendirilmiş ve kontak lens kullananlarda kornea kalınlığının 30-50 µ inceldiği bulunmuştur. Ayrıca kontak lens kullanan gözlerde kornea eğriliği ve yüzeyinde düzensizlik artmıştır. Yeniad ve ark.¹⁷ 1, 6 ve 18 ay süre ile sert gaz geçirgen lens veya yumuşak lens kullanımından sonra kornea eğriliği ve kalınlığındaki değişiklikleri incelemişlerdir. Çalışmalarında YKL kullanan hastalarda 1. ayda korneada kalınlaşma, 6. ve 18. aylarda ise korneada incelme meydana geldiğini bildirmişlerdir. Daha önce küçük bir hasta grubu ile yapılan çalışmada kornea eğriliğinin yarıçapında artış ve merkezi korneada incelme, ilk kuşak yüksek Dk YKL’lerinin sürekli kullanımı ile ilişkili bulunmuştur.¹⁸

Bu çalışmaların aksine, Alba-Bueno ve ark.², 3 ay süre ile SiH lenslerin günlük kullanımı ile meydana gelen korneal topografik değişiklikleri incelemiş ve SiH lenslerinin günlük kullanımının korneal topografik indekslerde değişikliğe neden olmadığını bildirmiştir. Günlük tek kullanımlık lenslerin 8 saat takılması ile düşük miktarda korneal morfolojik değişiklik meydana gelmektedir.¹⁹ Radaie-Moghadam ve ark.²⁰, ilk defa torik YKL kullanan hastalarda korneal histerezis, korneal direnç faktörü, merkezi kornea kalınlığı ve keratometri sonuçlarını değerlendirmiş ve kornea histerezis ile korneal direnç faktörü değerlerinin 1. ayda azaldığını ve 3. ayda temel değerine döndüğünü, merkezi kornea kalınlığı ve kornea eğriliği değerlerinde ise anlamlı bir değişiklik meydana gelmediğini bildirmiştir.

Çalışmamızda Acuvue Oasys, Acuvue Oasys for Astigmatism, Air Optix Aqua ve Air Optix Aqua for Astigmatism olası korneal değişiklikleri değerlendirmek için seçilmiştir. Bu YKL’ler kliniğimizde yazılan YKL reçetelerinin çoğunluğunu oluşturmaktadır. Ortalama MKK, başlangıçta 553,64±23,22 idi ve kornea parametrelerinden hiçbirinde 12 ay süre ile SiH kontak lens kullanımı sonrası anlamlı bir değişim görülmedi. Farklı çalışmalarda elde edilen çelişen sonuçlar büyük olasılıkla kontak lens materyali, oksijen geçirgenliği, su içeriği ve sertliğindeki farklılıklardan kaynaklanmaktadır. Çalışmamızın sonuçları, yumuşak, oksijen geçirgenliği yüksek lenslerin, YKL kullanımıyla ilişkili kornea değişikliklerini önleyebileceğini göstermektedir. YKL kullanımına bağlı ilk birkaç ayda gelişen erken korneal biyomekanik ve topografik değişiklikleri, kornea-kontak lens adaptasyon sürecinden sonra uzun dönemde gerilemektedir.

Bu çalışmada ayrıca YKL kullanımı ile ön kamara hacmi, derinliği ve açısındaki değişiklikler değerlendirilmiştir. Beklendiği gibi, ön kamara parametrelerinde anlamlı bir değişiklik gözlenmemiştir.

Çalışmanın Kısıtlılıkları

Bu çalışmanın bazı kısıtlılıkları bulunmaktadır. İlk olarak, örneklem sayımız nispeten küçüktü ve bu nedenle hastalar lens materyallerinin sertliğine göre alt gruplara ayrılamadı.

Çalışmamızın kısıtlı olduğu diğer bir nokta, torik YKL grubunda izlenen görme keskinliğindeki artışı açıklamaya yardımcı olacak aberrometri ölçümlerinin olmamasıdır.

Sonuç

Sonuç olarak, bu çalışmanın sonuçları, daha önce bildirilen YKL ile ilişkili kısa dönem korneal değişikliklerin uzun dönem izlemde muhtemel azaldığını ortaya koymuştur.Yüksek oksijen geçirgenliği ve göreceli olarak düşük sertliğe sahip SiH YKL’lerin uzun süreli kullanılması, kornea veya ön kamara morfolojisi ve volumetrik parametrelerde değişikliğe neden olmamaktadır. Ayrıca, torik SiH YKL’ler gözlüklere göre görme keskinliği açısından daha iyi performans sağlayabilir. Bu sonuçların doğrulanması için daha büyük örneklem ile yapılacak daha ileri longitudinal çalışmalara gerek vardır.

Etik

Etik Kurul Onayı: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Etik Kurul Komitesinden alınmıştır, onay numarası: 15-520.

Hasta Onayı: Tüm hastalardan araştırmanın amacı ve kapsamı konusunda bilgi verilmiştir. Çalışmaya katıldıklarına dair bilgilendirilmiş onamları alınmıştır.

Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu dışında olan kişiler tarafından değerlendirilmiştir.

Yazarlık Katkıları

Cerrahi ve Medikal Uygulama: Cemal Çavdarlı, Konsept: Cemal Çavdarlı, Dizayn: Cemal Çavdarlı, Veri Toplama veya İşleme: Cemal Çavdarlı, Pınar Topçu-Yılmaz, Analiz veya Yorumlama: Cemal Çavdarlı, Pınar Topçu-Yılmaz, Literatür Arama: Cemal Çavdarlı, Pınar Topçu-Yılmaz, Yazan: Cemal Çavdarlı, Pınar Topçu-Yılmaz.

Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması bildirilmemiştir.

Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek almadıkları bildirilmiştir.

References

Stapleton F, Stretton S, Papas E, Skotnitsky C, Sweeney DF. Silicone hydrogel contact lenses and the ocular surface. Ocul Surf. 2006;4:24–43. [PubMed] [Google Scholar]

Alba-Bueno F, Beltran-Masgoret A, Sanjuan C, Biarnes M, Marin J. Corneal shape changes induced by first and second generation silicone hydrogel contact lenses in daily wear. Cont Lens Anterior Eye. 2009;32:88–92. [PubMed] [Google Scholar]

Arranz I, Gonzalez-Garcia MJ, Galarreta DJ, Cisneros AB, Calonge M, Herreras JM. Low water content hydrogel contact lenses (HCL) induce corneal irregularity. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2003;44:3701. [Google Scholar]

Alipour F, Letafatnejad M, Beheshtnejad AH, Mohammadi SF, Ghaffary SR, Hassanpoor N, Yaseri M. Corneal Biomechanical Findings in Contact Lens Induced Corneal Warpage. J Ophthalmol. 2016;2016:5603763. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

Ruiz-Montenegro J, Mafra CH, Wilson SE, Jumper JM, Klyce SD, Mendelson EN. Corneal topographic alterations in normal contact lens wearers. Ophthalmology. 1993;100:128–134. [PubMed] [Google Scholar]

Lu F, Mao X, Qu J, Xu D, He JC. Monochromatic Wavefront Aberrations in the Human Eye with Contact Lenses. Optom Vis Sci. 2003;80:135–141. [PubMed] [Google Scholar]

Sankaridurg P, Lazon de la Jara P, Holden B. The future of silicone hydrogels. Eye Contact Lens. 2013;39:125–129. [PubMed] [Google Scholar]

Sweeney DF. Have silicone hydrogel lenses eliminated hypoxia? Eye Contact Lens. 2013;39:53–60. [PubMed] [Google Scholar]

Tyagi G, Collins M, Read S, Davis B. Regional changes in corneal thickness and shape with soft contact lenses. Optom Vis Sci. 2010;87:567–575. [PubMed] [Google Scholar]

Ren DH, Yamamoto K, Ladage PM, Molai BSM, Li L, Petroll WM, Jester JV, Cavanagh HD. Adaptive effects of 30-night wear of hyper-O2 transmissible contact lenses on bacterial binding and corneal epithelium: a 1-year clinical trial. Ophthalmology. 2002;109:27–39. [PubMed] [Google Scholar]

Ichijima H, Imayasu M, Tanaka H, Ren DH, Cavanagh HD. Effects of RGP lens extended wear on glucose-lactate metabolism and stromal swelling in the rabbit cornea. CLAO J. 2000;26:30–36. [PubMed] [Google Scholar]

Chen D, Lam AK. Reliability and repeatability of the pentacam on corneal curvatures. Clin Exp Optom. 2009;92:110–118. [PubMed] [Google Scholar]

O’Donnell C, Maldonado-Codina C. Agreement and repeatability of central thickness measurement in normal corneas using Ultrasound pachymetry and the Oculus Pentacam. Cornea. 2005;24:920–924. [PubMed] [Google Scholar]

Demir M, Kurna SA, Sengor T, Atakan TG, Sahin T. Assessment of aberrations and visual quality differences between myopic and astigmatic eyes before and after contact lens application. North Clin Istanb. 2015;2:1–6. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

Richdale K, Berntsen DA, Mack CJ, Merchea MM, Barr JT. Visual acuity with spherical and toric soft contact lenses in low- to moderate-astigmatic eyes. Optom Vis Sci. 2007;84:969–975. [PubMed] [Google Scholar]

Liu Z, Pflugfelder SC. The effects of long-term contact lens wear on corneal thickness, curvature, and surface regularity. Ophthalmology. 2000;107:105–111. [PubMed] [Google Scholar]

Yeniad B, Yiğit B, Işsever H, Közer Bilgin L. Effects of contact lenses on corneal thickness and corneal curvature during usage. Eye Contact Lens. 2003;29:223–229. [PubMed] [Google Scholar]

González-Méijome JM, González-Pérez J, Cerviño A, Yebra-Pimentel E, Parafita MA. Changes in corneal structure with continuous wear of high-Dk soft contact lenses: a pilot study. Optom Vis Sci. 2003;80:440–446. [PubMed] [Google Scholar]

Del Águila-Carrasco AJ, Domínguez-Vicent A, Pérez-Vives C, Ferrer-Blasco T, Montés-Micó R. Assessment of corneal morphological changes induced by the use of daily disposable contact lenses. Cont Lens Anterior Eye. 2015;38:28–33. [PubMed] [Google Scholar]

Radaie-Moghadam S, Hashemi H, Jafarzadehpur E, Yekta AA, Khabazkhoob M. Corneal Biomechanical Changes Following Toric Soft Contact Lens Wear. J Ophthalmic Vis Res. 2016;11:131–135. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

Uzun Süreli Yumuşak Kontakt Lens Kullanımı Kornea ve Ön Kamara Ölçümlerini Etkiler mi?