ÖZET
Sağ gözünde içe kayma sikayeti nedeniyle 10 ay önce ameliyat olduğunu ifade eden hasta ameliyat sonrasında sağ göz üst kapağında şişlik ve yanma şikayetlerine zamanla eklenen kaşıntı şikayeti ile başvurdu. Yapılan muayenesinde üst forniksin lateralinde lakrimal bez lojuna uyan bölgede kirli sarı renkte bir yabancı cisim (selülozsponç) tespit edildi. Etrafında lokalize papilla formasyonu ve konjonktival damarlanma artışı izlenen yabancı cisim çıkarıldı ve tıbbi tedavi uygulandı. Histopatolojik inceleme sonucu etrafında dev hücreler olan yabancı cisim olarak raporlandı. Şasılık cerrahisinde rutin cerrahi uygulamada sellüloz sponçun yeri olmamakla birlikte özellikle aşırı kanamalı olgularda fornikslere yerleştirilerek cerrahi sahanın kuru kalması sağlanabilir. Bu tip vakalarda ameliyat bitiminde kullanılan malzemelerin gözden noksansız olarak uzaklastırılması önemlidir.
Giriş
Şaşılık cerrahisine bağlı farklı komplikasyonlar bildirilmişse de yetersiz veya aşırı düzeltme şaşılık cerrahisi sonrası en sık rastlanan komplikasyonlardır1-3. Bu makalede şaşılık cerrahisi sonrası gelişebilen son derece nadir bir komplikasyon olan unutulmuş yabancı cisme bağlı gelişen alerjik reaksiyon olgusu sunulmaktadır.
Olgu Sunumu
Yirmi yaşında erkek hasta çocukluğundan beri özellikle sağ gözünde belirgin içe kayma şikayetleri olduğunu ve yaklaşık on ay önce bu şikayetlerle başvurduğu özel bir merkezde sağ gözünden ameliyat olduğunu ifade etti. Operasyon sonrası sağ göz üst kapakta şişlik, yanma ve kaşıntı semptomları olan hastanın yapılan oftalmolojik muayenesinde üst lateral fornikste lakrimal bez lojuna uyan bölgede kirli sarı renkte sellülotik yabancı cisim tespit edildi (Resim 1). Aynı bölgede lokalize papilla formasyonu ve konjonktival damarlanma artışı izlenen hastada yabancı cisim çıkarıldı. Hastaya günde dört kez florometolon damla (Efemoline oftalmik damla, Thea, İsviçre) ve günde üç kez %0,1 Olopatadin Hidroklorür damla (Patanol oftalmik damla, Alcon, ABD) uygulandı. Birinci hafta sonunda allerjik semptomlarda gerileme gözlendi. Patolojik olarak incelenen materyal “etrafında dev hücreler olan yabancı cisim” olarak rapor edildi (Resim 2).
Tartışma
Şaşılık cerrahisi sık uygulanmakla birlikte nadir ciddi komplikasyonları olan bir cerrahidir4. Hayatı tehdit eden komplikasyonlar sıklıkla ciddi sistemik hastalık birlikteliğinde görülür. Görmeyi tehdit eden veya etmeyen lokal oküler komplikasyonlara ise daha sık rastlanır. Ön segmentin etkilendiği olgularda epitel defektleri, dellen, pyojenik granülom gibi medikal tedavi ile yüz güldürücü sonuçlar alınabilirken arka segmenti de içine alan sklera perforasyonu, endoftalmi gibi komplikasyonlarda prognoz daha kötüdür5. Anestezi konsültasyonu hasta güvenliği için önemlidir.
Şaşılık cerrahisinde sellüloz sünger (sponj) kullanımı yaygın bir yaklaşım olmamakla birlikte özellikle alt oblik cerrahisi gibi yoğun kanamanın olabildiği ve cerrahi sahanın görüntülenemediği olgularda bir tercih olabilir. Genellikle bu durumlarda sellüloz şerit kullanılmaktadır. Sunduğumuz olguda horizontal cerrahi yapıldığını ve süngerin üst dış kadrana intraoperatif olarak yerleştirildiğini ve ameliyat sonrası ekartörün çıkarılması, şeritin çekilmesi sırasında kopan parçanın kapak altında kaldığını düşünmekteyiz.
Yabancı cismin oluşturduğu en sık reaksiyon dev papiller konjonktivittir. Bu durum sıklıkla yumuşak kontakt lens kullanıcıları ile protez göz hastalarında ortaya çıkar. Tedavinin ana unsuru yabancı cismin çıkarılması ve topikal antiallerjen kullanımıdır6. Hastamızda yabancı cismin bulunduğu yere bağlı olarak lokalize papilla oluşumu mevcuttu. Yabancı cismi çıkardıktan sonra semptomların gerilemesi amacıyla topikal tedavi uyguladık. Birinci hafta sonunda semptomlarda ve bulgularda düzelme izledik.
Şaşılık cerrahisinde selüloz süngerin yeri olmamakla birlikte özellikle aşırı kanamalı olgularda fornikslere yerleştirilerek cerrahi sahanın kuru kalması sağlanabilir. Bu tip vakalarda ameliyat bitiminde bütün malzemelerin gözden uzaklaştırıldığından emin olunmalıdır.