ÖZET
Kollajen çapraz bağlama, son yıllarda korneanın ektatik hastalıklarının tedavisinde yaygınlaşmıştır. Bu yöntem fotosensitize edici madde olan riboflavin ve ultraviyole A (UVA) ışınlarının kombine etkisi ile stroma kollajen liflerinin fotopolimerizasyonunu sağlar. Kornea epiteli kaldırıldıktan ve riboflavin damla ile sature edildikten sonra 30 dakika boyunca 3 mW/cm2 UVA (toplam 5.4J/cm2 yüzey dozu) uygulaması yapılır. Sonuçta bir fotooksidatif mekanizma (oksidatif dezaminasyon) ile intra-fibriller kovalent bağlar artar. Ayrıca, tedavi sonrası daha kalın çaplı ve enzimatik degradasyona daha dirençli yeni kollajen oluşmaktadır. Böylece, stroma kollajenini “dondurmak” ve korneanın biyomekanik kararlılığını artırmak amaçlanır. Bu tedavi, keratokonus veya iyatrojenik keratektazi yanısıra kornea içi halkaların etkisinin güçlendirilmesi, korneada erime, büllöz keratopati ve hidrops tedavisinde de denenmektedir. Tedaviden hemen sonra anterior ve orta stromada keratositlerin tama yakın kaybı ile beraber stroma ödemi izlenir. Postoperatif 3. ayda keratositler yeniden oluşmaya ve ödem kaybolmaya başlar. Hücre yoğunluğu postoperatif dönemde ilerleyici olarak artar ve yaklaşık 6. ayda keratositlerin yeniden çoğalması tamamlanır, beraberinde stroma lifleri yoğunluğunda da artış olur. Ortalama tedavi derinliği ~320 µm’dir. 400 µm’den kalın stromaya uygulanan tedavi sonrası endotel hasarı gözlenmemektedir. Topografik olarak ortalama keratometri değerinin azalması ile birlikte ortalama sferik eşdeğerde yaklaşık 2.5 D azalma, morfolojik simetrideki iyileşme, kornea aberasyonlarında azalma saptanmıştır.