TJO'NUN YENİ ÇEHRESİ İLE 2010 - 2013 YILLARINI GERİDE BIRAKIRKEN
Satırlarıma başlarken öncelikle 1971 yılından itibaren “Türk Oftalmoloji Gazetesi” adıyla çıkarılan dergimize büyük emekleri olan Sayın Dr. Ercan Öngör'e (onu rahmetle anıyorum) ve Sayın Dr. Lale Közer Bilgin'e özverili çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum.
Türk Oftalmoloji Derneği'nin tek yayın organı olan Türk Oftalmoloji Gazetesi 2010 yılından itibaren benim editörlüğümde, benimle birlikle çalışan arkadaşlarımla birlikte Türk Oftalmoloji Dergisi (Turkish Journal of Ophthalmology - TJO) adı altında yayın hayatına devam etmiştir. Türk Oftalmoloji Dergisi'ni daha ilerilere taşımak, uluslar arası platformlarda hak ettiği yere ulaşmasını sağlamak adına 2010 yılı Şubat ayından itibaren başlattığımız yoğun, özverili, dinamik çalışma süreci yaklaşık 4. yılında da aynı azim ve kararlılıkla devam ettirilmiştir. Devam eden bu süreç sonunda dergimizde pek çok kökten değişiklik yapılarak uluslararası standartlara daha uygun hale getirilmiş ve yepyeni bir kimliğe bürünmüştür.
Türk Oftalmoloji Dergisi (TJO)' nde 2010 Yılından bu yana yapılan değişiklikleri özetleyecek olursak;
• Türk Oftalmoloji Gazetesi olarak yayınlan dergimiz "Türk Oftalmoloji Dergisi” adını alarak yeni bir yayın hayatına başlamış oldu. Bu değişikliğin hemen ardından yeni kapak görseli, mizanpaj stili, Online makale sistemi ve dergiye ait vveb sayfası ile okuyucularla buluşturuldu.
• Türk Oftalmoloji Dergisi'nin dili Türkçe ve İngilizce olarak değiştirilmiştir. Makaleler Türkçe ve yazarların isteği doğrultusunda İngilizce olarak basılmaktadır.
• Bir İstatistik danışmanı ve 2 İngilizce danışmanı makalelerin ilgili bölümlerinin kontrolünü yapmaktadır. Yaptıkları kontrol sonucunda bir makalenin çalıntı olup olmadığı anlaşılmaktadır.
• Bir makalenin nitelikli bir şekilde dergi kurallarına uygun olarak değerlendirme ve yayınlanma süreçlerinin tamamlanması için yazar -editör ve yardımcıları - hakemler ve yayıncı kuruluş arasında işlevsel bir akış şeması oluşturulmuştur.
• Dergimizin dağıtım aşamaları meslektaşlarımız tarafından takip edilebilmektedir.
• Yazım kurallarında uluslar arası dergi yazım kurallarına uyumluluğu temel alan bazı değişiklikler yapılmış ve bu gözden geçirilmiş kurallar 2010 Temmuz-Ağustos sayısında ilan edilmiştir.
• 2000 yılından itibaren çıkan her sayıya okuyucuların ulaşabileceği Web sayfası kurulmuştur. Web sayfası; makalelerin tam metni, yazar indeksi, konu ve anahtar kelime indeksi, makalelerin okunma sayısı gibi birçok özelliği kapsamaktadır.
• Her makaleye ait uluslar arası geçerliliği olan DOI (Digital Object Identifier) numarası verilmektedir. Buna ek olarak yazarlar tarafından istenmesi halinde makale henüz basılmadan ilgili makaleye DOI numarası verilmektedir.
• 2012 - 5. sayı itibarı ile "karekod sistemini" (QR kod) de başlatmış bulunuyoruz. Makalelerin başında bulunan karekodu dilediğiniz mobil cihazınıza okutarak tüm makalelerin "cebinizde" olmasını sağlayabildiğiniz gibi, meslektaşlarınızla da paylaşabilmektesiniz.
• Derginin atıf almasında etkili olabilecek, kabul edilip ancak yayınlanmamış makalelerin okuyuculara ulaştırılması için Epub of Print sayfası hazırlanmıştır.
• Her geçen yıl dergimize gönderilen makalelerin sayılarında belirgin bir artış yaşanmaktadır.
2010 yılında 191,
2011 yılında 215,
2012 yılında 277
2013 yılında 291 makaleye ulaşmıştır.
• Bu yıl içerisinde kabul edilen 291 makaleden, 29 adeti İngilizce olmak üzere toplam 105 makale yayınlanmıştır (6 sayıda). 2011 yılından itibaren İngilizce makaleler basılmaktadır ve toplam İngilizce makale sayısı 53'tür.
• Mart Sempozyumuna ait sunular makale şeklinde derlenerek 2012 yılında ek sayı çıkarılmıştır.
• Dergimiz 2010 yılından bu yana tam zamanında çıkarılmıştır. Bu Pubmed'de yer almamızı sağlayabilecek önemli faktörlerden biridir.
• 2013 yılı içinde gönderilen makalelerin değerlendirilmesinde 110 hakem görev almıştır.
• 3 yıldır uygulanan, her yıl o yıla ait dergilerden 3 makale seçilerek başarı ödülleri verilmektedir.
• Türk Oftalmoloji Dergisi, Gale/Cengage Learning, lndex Copernicus, EBSCO Database, Scopus, CINAHL, Turkish Medline-National Citation lndex ve TÜBİTAK/ULAKBİM Türk Tıp Dizini tarafından indekslenmektedir.
• 2013 yılı Kasım ayı itibari ile mobil cihazlarda yaygınlaşan IOS (Appple Store) uygulaması dergimiz web sitesinde faaliyete geçmiştir. Bu sayede istendiği anda Iphone cihazlarından dergimize ulaşılabilmektedir. 2014 yılı içerisinde ise derginin vveb sayfası tamamen yenilenecek olup, mobil tablet, Android, Windows Phone aplikasyonları aktif hale getirilecektir.
• SCI-Expanded'e müracatımız yapılmıştır. Ancak SCI-Expanded'e kabul edilmek için önemli bir faktör olan Pubmed Medline |PM) veri tabanında yer almak öncelikli hedeflerimizden biridir. Buraya direkt başvuru yapılabileceği gibi (ki dergimizin şu anki haliyle kabulü oldukça zordur). Pubmed Medline'a girmenin alternatif bir yolu daha mevcuttur. Buda Pubmed Central (PMC) veritabanını kullanarak Pubmed Medline'da yer almaktır. Pubmed Central'a başvuru yapabilmemiz için TJO'nun mutlaka İngilizce yayınlanması gerekmektedir. Pubmed Central'a başvuru sürecinin başlayabilmesi için dergimizin en az 3 sayısının tamamen İngilizce yayınlanıp, gönderilmesi şarttır. İngilizce basıldığı taktirde dergimiz Pubmed Central'da kesinlikle yer alacaktır.
Bu sayede dergimizin Pubmed Central'da tam olarak indekslenmesi sonucunda, atıf sayısı ve impad faktöründe büyük oranda artış söz konusu olacaktır. Böylece PMC yolu üzerinden Pubmed Medline'da yer almak kolaylaşacaktır ve SCI-Expanded'e girme yolunun önü açılmış olacaktır.
TJO'nun İngilizce basılması teklifimizi geçmiş dönem TOD MYK'nın genişletilmiş toplantılarında (Birim Başkanları, TOYK Başkanı, TODEK Başkanı, TJO Editörünün birlikte katıldığı) TOD-MYK'ya bildirmiş idik. Son olarak da bu dönem TOD MYK'ya 04.01.2014 tarihinde teklifimizi tekrar ilettik. TJO'nun İngilizce basılması teklifimizi 2 alternatif halinde sunduk. 1. alternatif, TJO'nun sadece İngilizce basılmasıdır. Dergi sadece İngilizce basılacak olursa ek maddi külfet getirmeyecek ve aynı ücrete basılacaktır. Ancak makalelerin yazarlar tarafından İngilizce olarak gönderilmesi gerekecek olup, gelen makaleler İngilizce redaktörler tarafından kontrol edilecektir. 2. alternatif ise derginin hem Türkçe, hem İngilizce basılmasıdır ki, iki basım ücreti verilmesi yanında yazarlardan Türkçe ve İngilizce makale istenecektir.
TJO'nun İngilizce basılması teklifimiz kabul edilip. Editörlük görevi TOD-MYK tarafından bana tekrar tevdi edilirse, yine sizlerle hep birlikte aynı özveri ile çalışmalarımıza devam edeceğiz ve dergimizi uluslar arası platformda hak ettiği yere getireceğiz.
Editörlük görevi bir başka meslektaşıma verilecek olursa, derginin her türlü altyapısını hazırladığımız için bu konunun üzerinde aynı titizlikle durulacağı kanaatindeyim.
ÖNERİLENLERİMİZ:
SCI-Expanded ve Pubmed Medline indekslerinde yer almamız için yeni stratejiler geliştirmek zorundayız;
• Makale kalitesinin arttırılması
• Üyelerimizin yurtdışı dergilerde yayınlanan makalelerinde TJO'ya atıf yapmaları
• Pubmed Central'a girmemizi sağlamak, dolayısıyla SCI-Expanded'a girişimizi kolaylaştırmak için derginin İngilizce basılması
• Editoryal board'un, yurtdışında yayınlan olan ve atıfları yüksek sayıya sahip ulusal ve uluslar arası kişilerden oluşturulması. Editoryal boardun yeniden teşkili için birimlerimize, son yıllarda konusunda uluslar arası yayın ve atıflan olan yerli ve yabancı meslektaşlarımızın isimlerini bize bildirmesi konusunda yazı gönderilmiştir. Daha önce uluslar arası Editoryal board teşkili için çalışmalarımız olmuştur. Bazı yabancı meslektaşlarımıza bu teklifi götürdüğümüzde Türkçe çıkan bir dergide Editoryal boardda yer almalarının sembolik olabileceğini vurgulamışlardır.
Çalışmalarımızda bana destek olan Editör Yardımcılarıma, Editoryal Board Üyelerine, Hakemlere, Sekreterime, İstatistik Danışmanına, İngilizce Redaktörlere, Yayın Evine ve en önemlisi siz meslektaşlanma çok teşekkür ederim.
Sevgili Meslektaşlarım;
2014 yılının Oftalmoloji ailemizin birlikteliğini perçinleştirmesini temenni ederken, hepinize huzur, mutluluk ve başarı getirmesini diler, sevgi ve saygılarımı sunarım.
Sevgiyle kalın.
Saygılarımla Prof. Dr. NevbaharTamçelik Türk Oftalmoloji Dergisi Editörü